joep vossebeld

"Sittard, wat verbeeldt jij je?" 

16.12.2018 - 27.01.2019
Museum De Domijnen, Sittard

In 2018 werd ik uitgenodigd als gast-curator voor Salon Sittard Geleen, aanleiding was de viering van 775 jaar stadsrechten van de stad Sittard. Voor deze tentoonstelling in Museum De Domijnen nodigde ik na een Open Call elf kunstenaars uit de regio uit om nieuw werk te maken dat reflecteerde op het verleden van de stad, haar identiteit en mogelijke visioenen over de toekomst.

Hieronder de tekst die ik schreef als inleiding op de tentoonstelling:

Sittard is een van de oudste steden in Nederland en viert in 2018 haar 775-jarig bestaan. Een respectabele leeftijd, maar op het eerste gezicht een wat vreemd getal om te vieren: Te oud voor 750 en te jong voor 1000. Er valt bijvoorbeeld ook veel te zeggen voor priemgetal 773 of de meer esthetische 777-jarige viering. Bovendien is de juistheid van zo’n leeftijd discutabel: Er is door de eeuwen door koningen en pausen wat afgeknoeid met onze kalender en vaak wordt de leeftijd van een nederzetting vastgesteld aan de hand van de vroegst bekende geschreven bron. Of, zoals in het geval van Sittard, het verkrijgen van de stadsrechten in 1243. Maar bestond de plek daarvoor dan niet? Natuurlijk wel, maar hoe lang?

Hoe ouder iets is, hoe meer we (moeten) vertrouwen op speculatie en interpretatie: Zo kun je op de simpele vraag ‘Sinds wanneer bestaat Amerika?’ verscheidene (correcte) antwoorden geven: 1492, 1776, de 10de eeuw (toen de vikingen arriveerde ), of 16.000 vC als de eerste mensen de Straat Bering overstaken? Zelfs de afsplitsing van het continent 200 miljoen geleden kan een juist antwoord zijn. 

Dus hoeveel juiste antwoorden zijn er mogelijk op de vraag: ‘Hoe oud is Sittard?’ (En dan wil ik me nog niet eens branden aan de vraag “Hoe lang zal Sittard nog bestaan?”)

Toch is het een interessante gedachtesprong om terug te gaan naar de founding-fathers en mothers van Sittard, die in 1243 op deze plek leefden. Wat zagen zij als ze om zich heen keken? Hadden zij zich, met alle fantasie van de wereld, een voorstelling kunnen maken van de stad vandaag de dag? Is er ook maar één plek te vinden die ze zouden herkennen? En kunnen wij ons überhaupt een beeld vormen van hoe de stad in de volgende 775 jaar gaat veranderen? Wat voor stad staat hier in 2793, ligt er dan iets heel anders op deze plek, of verhuist Sittard zelf naar een andere locatie?

Ter gelegenheid van dit 775-jarige jubileum selecteerde ik een elf-tal kunstenaars, om werk te maken dat stad en inwoners in een nieuw daglicht stelt. Soms is de link met het lokale direct en helder, maar vaker gidsen de werken ons vanuit Sittard naar plekken en tijden ver buiten ons bereik: het oppervlak van de zon, de versteende wouden van het carboon en de visioenen van een gelovige non op de hoogvlaktes van Peru.

Deze tentoonstelling is een verzameling van observaties, opgravingen en flarden van toekomstdromen, die hun bron hebben in alles wat de kunstenaars als kenmerkend voor Sittard ervoeren. Ik hoop dat de grote gebaren en kleine details zullen verrassen, verbazen, inspireren en troosten. De toekomst van Sittard vierde men in 1243, haar verleden vieren we nu.”

Sinds 1996 is de Salon Sittard-Geleen een tweejaarlijkse tentoonstelling waarin kunstenaars uit de regio zich kunnen presenteren, onder leiding van een wisselende gastcurator. Voor deze twaalfde editie wil het bestuur van de Salon aansluiten bij de festiviteiten rondom het 775-jarige bestaan van de stad Sittard. Met de vraag “Sittard, wat verbeeldt jij je?” benaderden ze gastcurator Joep Vossebeld om een editie tot stand te brengen waarin de focus ligt op het verleden en de toekomst van stad en regio. 

Kunstenaars: Chantal Le Doux, Eleni Kamma, Jack Reubsaet, Jens Brouwers, Laura van Eik, Lino Lithium, Nathalie Brans, OTOMAX, Saskia Hendriks, Simone Schuffelen en Vanessa Mezzolla

.

Pictures: Myrthe Ingenhut